نقشه‌های دریایی

براي ديدن مسائلي از نقاط زمين به نقشه نياز داريم. معمولا نقشه ها را با قطب نما مي‌خوانند، که به اين کار نقشه خواني گويند.
نقشه‌هاي دريايي به منظور هدايت و ناوبري شناورهاي دريايي تهيه مي‌شوند. اين اطلاعات شامل درجات عرض و طول جغرافيايي، عوارض زميني قابل رويت از دريا، اطلاعات ميدان مغناطيسي زمين، عوارض بستر دريا در مجاورت کرانه‌هاي ساحلي، مانند صخره‌ها و مکان‌هاي کم عمق، عمق آب، اعلاميه‌هاي هشداردهنده و تجهيزات کمک ناوبري مانند چراغ‌ها و بيکن راديويي هستند.
براي نقشه‌هاي دريايي و هوايي بيشتر از واژه چارت استفاده مي‌شود. مثلا براي نقشه دريايي از Nautical Chart بهره مي‌برند. اين نقشه‌ها با آبنگاري (هيدروگرافي) تهيه مي‌شوند. امروزه، با پيشرفت الکترونيک استفاده از نقشه‌هاي الکترونيک و برخط بسيار باب شده است. جستجو که کردم (Online Nautical Chart) سايتي هم براي نقشه‌هاي برخط پيدا کردم که براي هر منطقه به زبان آن کشور نقشه را نشان مي‌داد. براي ايران که جستجو کردم نقشه به زبان فارسي مناطق حفاظت شده و بعد هم سواحل خليج فارس را مانند تصویر یک دیدم.
ايران اين نقشه را براي حفظ محيط زيست دريايي و ايجاد امنيت شناورها در مجموعه نقشه‌هاي برخط الکترونيک در اختيار مخاطبين قرار داده است. براي همين هم هست که وقتي واژه Iran را در اين نقشه جستجو کردم، آنچه که اول نشان مي‌داد بيشتر مناطق حفاظت شده فلات مرکزي بود.
ايران از نظر آبنگاري دريايي تنها کشور مستقل حوزه خليج فارس است، و اين کار را با شناور هيدروگرافي ايران آبنگار انجام مي‎دهد. بيش از 6300 کيلومتر سواحل خليج فارس با اين شناور هيدروگرافي شده است.
تمام نقشه‌هاي دريايي به روش مرکاتور تهيه مي‌شوند. تنها استثنا در استفاده از اين روش، نقشه‌هاي دايره عظيم و نقشه مناطق قطبي است. نقشه‌هاي دايره عظيم که نقشه مناطق وسيع و پهناوري مثل اقيانوس آرام را در بر مي‌گيرند اغلب در مقياس کوچک و با روش نومونيک تهيه مي‌شوند. اين نقشه‌ها معمولا براي ترسيم کوتاه‌ترين فاصله بين دو بندر هستند.
انواع نقشه دريايي داريم. نقشه‌هايي مثل چارت الکترونيک ناوبري (ENC)، نقشه دريايي گارمين که بيشتر در نرم‌افزارهاي GPS ديده مي‌شوند، چند نمونه از اين نقشه‌ها هستند. کاربري سامانه‌هاي نقشه‌هاي الکترونيک نياز به دانش فني دارد. اينکه انواع بويه‌ها را بشناسيم، کار با قطب نما و نقشه‌خواني بلد باشيم نياز به دانش تخصصي دارند، که شايد همين جا بعدا به آنها اشاره بيشتري داشته باشم.
نقشه‌هاي هيدروگرافي رستري در موقعيت فعلي که با تغيير آب و هوا و جريانات دريايي مواجه هستيم نياز به بروزرساني دارند. به علاوه، امروز اهميت نقشه‌هاي هيدروگرافي جريان رودخانه‌ها براي پيش‌بيني‌هاي هواشناسي، سيل و يا تغييرات پيش روي علمي، علاوه بر کاربردشان در ناوبري دريايي بيشتر شده است. اين نقشه‌ها را با در نظر گرفتن قوس دريايي و با استفاده از داده‌هاي ماهواره‌هاي تصويري يا ساير تصاوير هوايي مي‌توان تهيه کرد. در اين نقشه‌ها جزئيات فراواني دخيل است. از آن جمله، چگونگي منطقه تجمع جريان، عرض رودخانه و شبکه رودخانه بردار است.

اپلیکیشن اندرویدی رودخانه ای‌نهنگ (الکترونهنگ فاطر سماوات): یکی از اولین اپلیکیشن‌هایی که در زمینه معرفی رودخانه‌های ایران است و با همین رویکرد اجرا شده است. آن را می‌توانید در بخش محصولات فناوری ای‌رسا تهیه کنید.
 پيش بيني مي‌شود طيف وسيعي از کاربردها با ارزيابي‌هاي دقيق وضعيت آب ها در اين نقشه‌ها به وجود آيد. از جمله ارزيابي خطر سيل، انتشار کربن آبزيان و مدل سازي آب و هوا و غيره است.