چالش نهنگ آبی چیست؟
از آن روز که من "نهنگ آبی"[2] را دیدم سالها می‌گذرد. من خردسال بودم که با پدرم به کنار رود کارون رفته بودیم. در آن لحظه با پدرم کنار سکوی منتهی به دهانه دریا رفتیم، و چون من خردسال بودم و کوچکتر از حتی یک آدم معمولی، خودم را دقیقا وسط دریا احساس کردم. از آنجا به آب سبز رنگ پایین زیر پایم نگاه کردم و دسته های ماهی کوچک و ریزی را دیدم که دسته جمعی شنا میکردند. تلالو آب، آن روز، مرا تا مدتها مجذوب دریا کرد.
اول آب
بعد رود،
بعد دریا،
بعد اقیانوس
هنوز معلوم نبود دقیقا چیست که مرا متاثر میکند. آن آبی بیکران آسمان بالایش. مدتها فکر میکردم که برای تلالو علاقه کودکی ام باید به محیط زیست دریا بپردازم و تلاشم را برای حفظ آن بکنم. دیدم که محیط زیست بدون کشتیهای دریایی و قایقها و توجه به آنها حفظ شدنی نیست.
مطالعاتم را به سمت ساخت کشتیها و قایقها بردم. بعد دیدم که حفظ محیط زیست به کشتی و قایق تنها ربط ندارد، بلکه به مردم سوار آن ربط دارد.
مطالعاتم را در مورد مردم افزایش دادم. مکررا وقتی به مردم و دریا به انسان و آب فکر میکردم، دوست داشتم ارتباط آنها با هم مانند ارتباط یونس و نهنگ باشد. نهنگ، این اسطوره اساطیر جهان، حلقه گمشده تنفس دریایی و تنفس خشکی، این آرام ماندگار از کهن، این موجود بی آزار، بزرگترین آفریده دریاها، و اقیانوس.
"صدای نهنگ"[3] تنها صدایی است که در آسمانها از زمین وجود دارد. سالها به نهنگ فکر میکردم. نهنگ آبی از پستوهای ذهنم به تصویر آمد. بازی نهنگ آبی بر روی موجهای آبی. دلفینهای بازیگوش، همه نهنگهایی هستند که با انسان خو گرفته اند آنها اصلا ماهی نیستند. دستها و پاهای تغییر شکل یافته شان به حرکت آنها در آب کمک میکند.
اکنون، جستجوی نهنگ یکی یکی نهنگهایی را نشان می‌دهد که مظلومانه کنار ساحل افتاده، مرده اند. شاید اثر امواج مخرب صادره انسانی را خورده‌اند.
فرقی بین خودم و آنها نمیبینم. سالها، آسمان دریا یکی از صافترین آسمانهای دنیا بوده، چنانکه مسیرهای دریایی با فانوسها نشانه گذاری میشد. آنگاه با قطب نمای کوچکی سوار بر کشتی اچ.ام.اس. بیگل[4] میتوانستی در پهنای بیکران اقیانوس، سایه نهنگی که آرام از کنارت میگذشت را ببینی، و در آسمان بالا جبار شکارچی راهنمایت بوده است. تا بتوانی به وسیله ستارگان راهیابی کنی. و میگفتند پدربزرگ این نهنگها در جایی کل دنیا را به دوش گرفته و بار همه عالم بر روی او است.
اکنون، فضای آسمانها تا شعاعهای چند کیلومتری از شهرها مملو از آلودگی‌های نوری، گازهای گلخانه‌ای و ترکش‌هایی است که انسان‌ها نه تنها به بدنه دریا، هوا، و آسمان و بلکه به نهنگها می‌زنند. اما دور نیست. نهنگ در اصل خود ما است که دارد میان دریاها برای بقا مقاومت میکند.
زندگی هیجان انگیز نهنگها سالها در خیال من بود، و هنوز هم در ذهن من خاطره هایی ثبت میکند.
برای نهنگ اساطیر و داستانهای بسیاری را تا به حال نقل کرده اند. از جمله اینکه در زمانهای بسیار دور جغرافیای دنیا بر پشت نهنگی استوار بوده است، و زندگی مردم، اقتصاد آنها و حتی خیالپردازیهای آنها از فضا نیز تحت تاثیر آن نهنگ بوده است.
ما سالها با اندیشه های اساطیری چون داستانهای اژدها، نهنگ و غیره زندگی کرده ایم و برایمان ناآشنا نیستند. به همین دلیل است که میخواهیم با تکیه بر افسانه ها که در پشت هر یک داستانی تاریخی و واقعی نهفته است، راه خود را بیابیم تا بلکه اندکی خود را به مقصد زنده کردن آرمانها و اسطوره های نیک نزدیکتر کنیم.
منبع: نشریه «نهنگ نو»، شماره هفتم. سال دوم.
پیشنهاد: دانلود محصول بازی نهنگ آبی، نسخه اندرویدی از محصولات فناروی
[1] - چالش نهنگ آبی به روسی: Синий кит
[2] - Blue Whale
[3] - دیسک طلایی که توسط #کاوشگر وویجر در سال 1977 در #فضا پرتاب شد، هم اکنون از منظومه شمسی خارج شده است. این دیسک حاوی پیام هایی از جمله شعر سعدی و صدای یک نهنگ می باشد.
[4] - H.M.S. Beagle
